Konieczność leczenia kanałowego zachodzi, gdy miazga zębowa ulega martwicy i pojawia się w niej zakażenie bakteryjne lub stan zapalny. Pacjent odczuwa wówczas ból. Ustępuje on dopiero, gdy zakażona tkanka zostanie usunięta z zęba, a powstała w komorze i kanałach zębowych przestrzeń – wypełniona. Czy leczenie kanałowe można przeprowadzić w ciągu jednej wizyty?
Każdy ząb posiada w swoim wnętrzu nerwy i naczynia. Razem stanowią one miazgę, która narażona jest na stany zapalne. Leczenie kanałowe umożliwia oczyszczenie wnętrza zęba z bakterii i obumierających tkanek miazgi oraz szczelne wypełnienie systemu kanałowego. Gdy na skutek długo nieleczonej próchnicy zęba dochodzi do przenikania bakterii w głąb miazgi, pojawia się stan zapalny i dotkliwy ból. Ich skutkiem może być nawet zapalenie kości, a bakterie mogą przedostać się do krwiobiegu i spowodować zapalenia odległych tkanek.
Wskazań do leczenia kanałowego jest kilka. Zaliczają się do nich m.in. bardzo głębokie ubytki próchnicowe, w których doszło do zainfekowania miazgi przez bakterie, a także martwica miazgi powstała niekiedy na skutek urazów mechanicznych.
Leczenie kanałowe polega na usunięciu martwych lub obumierających tkanek miazgi zębowej i oczyszczeniu kanałów z bakterii oraz szczelnym ich wypełnieniu właściwymi materiałami. Zaczyna się ono od usunięcia chorej tkanki, a pozostałą po niej pustą jamę należy dokładnie zdezynfekować i szczelnie wypełnić. Koronę przeleczonego kanałowo zęba zabezpiecza się poprzez jej odpowiednią odbudowę.
Parę lat temu, aby wyleczyć zęba kanałowo, pacjent był zmuszony odbyć kilka wizyt w gabinecie dentystycznym. Do przeprowadzenia leczenia niezbędne było tzw. zatrucie zęba, czyli wypełnienie go substancją, doprowadzającą miazgę do obumarcia (przeważnie paraformaldehydem). Trwało to około 2 tygodnie. Niekiedy dochodziło do powtórnego leczenia kanałowego, gdyż anatomiczna budowa zęba nie pozwalała na skuteczność pierwszego zabiegu. Dopiero po skutecznym obumarciu miazgi następowało jej usunięcie, opracowanie kanałów i wykonanie wypełnień. Z czasem okazało się, że zatruwanie zębów jest szkodliwe, gdyż substancje trujące miazgę mają działanie toksyczne i mogą doprowadzić do martwicy sąsiednich tkanek. Obecnie leczenie kanałowe wykonać można kompleksowo – bez zatruwania zęba i w ciągu jednej wizyty.
Niektórzy pacjenci obawiają się, czy leczenie kanałowe boli. Nie, dzięki zastosowaniu skutecznego znieczulenia możliwe jest przeprowadzenie zabiegu w sposób bezbolesny i szybki. Zabieg trwa około 2 godzin i jest przeprowadzany metodą ekstyrpacji, co oznacza, że endodonta pomija etap zatruwania miazgi.
Leczenie kanałowe pod mikroskopem, czyli endodoncja mikroskopowa, odbywa się w miejscowym znieczuleniu i umożliwia dokładne oczyszczenie kanałów, wykrycie zwężeń i ominięcie przeszkód anatomicznych. Warunkiem skutecznego przeprowadzenia leczenia endodontycznego jest prawidłowe opracowanie wszystkich kanałów, dlatego bardzo ważnym etapem leczenia jest przeprowadzenie kompleksowej diagnostyki.
Leczenie kanałowe na jednej wizycie rozpoczyna się od otwarcia komory zęba, a następnie ma miejsce usunięcie zainfekowanej miazgi, niezależnie od tego, czy jest ona żywa, czy już obumarła. W kolejnym etapie, przy użyciu mikroskopu stomatologicznego lub wykonanego wcześniej zdjęcia RTG, lekarz znajduje ujścia kanałów korzeniowych, mierzy ich długość endometrem, po czym oczyszcza je mechanicznie i chemicznie. Następnie, po wypłukaniu i osuszeniu kanały zostają wypełnione, a ząb – odbudowany. Cena zabiegu jest zależna m.in. od ilości kanałów w danym zębie. Do ich wypełnienia należy doliczyć koszt wykonania zdjęcia RTG, znieczulenia oraz odbudowy zęba.